හර්කියුලිස් මහා ශක්ති සම්පන්න යෝධ මිනිසෙකි.දුටු විට බිය උපදවන සද්දන්තයෙකි.නමුත් මගේ ජීවිතය වර්ණවත් කිරීමට පැහැයන් එකතු කල මේ අපූර්ව මිනිසා ඉතා කුඩාය.හරියටම කීවොත් එකොලහේ පංතියේ කොල්ලෙකු තරම් වත් උස නැත.එහෙත් මේ මිනිසා සතු වූයේ යෝධ ආත්මයකි.සද්දන්ත පෞර්ෂයකි.දරුවන් දසදහස් ගණනකගේ ජීවිත වල දේදුණු වර්ණ සිත්තම් කල අතකි .හදවතකි.මමද ඒ උතුම් භාග්ය ලද දසදහසෙන් එකියකි.
එතුමා මා 6 වසරේ සිට එකොලහ වසර දක්වා උගත් දැරණියගල සිරිසමන් මැදි විදුහලේ විදුහල්පති වරයාය.නැත්තං 2003 දී පමණ විශ්රාම ගිය අපේ ධර්මදාස සර්ය.එතුමාගේ මුල් දසුන මට ගෙන ආවේ අප්රමාණ භීතියකි. සුදු කමිසයත් සුදු කලිසමත් හැඳ තට්ට හිසෙන් යුතුව ප්රතාපවත් පියවරින් උදේ රැස්වීම ඇමතූ එතුමා දුටු හයේ පංතියේ පොඩි උන් වූ අපේ යට කලිසමේ මුත්තරා පහ නොවුනා විතරය.විදුහල්පතිවරයෙක් යනු දුටු විට වහා මඟ හැර යා යුතු බියකරු සත්ත්ව විශේෂයක් යන අදහස මගේ ඔළුවට කෙසේ කවදා ආවාදැයි මට මතක නැතත් එතුමාගේ මුල් දර්ශනය ඒ සිතිවිල්ල සනාථ කල බව නං මට මතකය.කුඩා දරුවන් වූ අප නාමලේඛනය හෝ හුණු කැටයක් ගෙන ඒමට කාර්යාලයට ගිය විට එතුමා එහි සිටී නම් වහා ආපසු හැරී ආවෙමු.අපි ඒ තරම් එතුමාට බිය වූයේ මන්දැයි අදත් මට නොවැටහේ.
එක් දිනක් මමත් තවත් ගෑල්ලමයෙකුත් ජෝඩු දමා කාර්යාලයට ගියේ හුණු කැටයක් ගැනීමටය.එතුමා එහි දොරටුව ආසන්නයේම විය.වහා ආපසු හැරුණු අප දෙපයට අපේ ජීවිතය පටවමින් දුවන්නට සැරසුනා පමණි
“මොකටද ඔය ළමයි ආවේ“ ඒ සැර පරුෂ හඞ නම් විදුහල්පතිතුමාගේය.
ඉතින් අපි ඉවරය.දැන් ඉතින් අප පණ පිටින් ගිල දමනු ඇතැයි බියෙන් යුතුව ආපසු හැරුනෙමු.
“මොකටද ආවේ“ මගේ සඟයා කුණු කුණු ගෑවත් ඌ කී දෙය මටවත් ඇසුනේ නැත.
ම්ම්ම්ම්ම්ම්
හා හා අරන් යන්ඩ..මේ ළමයින්ට චෝක් කැට දෙන්න...
කවරෙක් හෝ ගෙනත් දුන් හුණු කැට දෙක එතුමා අප දෙස දිගු කරන විට මුව සිනාසුනේ නැතත් ඇස් සිනාසෙනවා අඳ ගොළු බිහිරෙකු සේ ගල් ගැසී සිටි මම යාන්තමට දුටිමි.එදා ඒ බිය හරි අඩකින්ම අඩු වුන අතර ඒ හිස් තැන පුරවන්ට පැමිණි ගෞරවය මේ වන තුරුත් එතැන වැඩෙමින් රැඳී පවතී
එකල හය වසර පංති පැවැත්වූයේ ජනාධිපතිශාලාවේය.සිරිසමන් දූ පුතුන්(එතුමා කියූ ආකාරයට) මෙම ගොඩනැගිල්ල ගැන දනිති.පාසල් කාර්යයාලය පිහිටි ස්ථානයේ සිට එකල එතුමා පදිංචිව සිටි නිවසට යාමේ මාර්ගය වැටී තිබුනේ ජනාධිපති ශාලාවේ මිදුල මතිනි.එතුමා ඒ ඔස්සේ ගමන් කරන ඕනෑම අවස්ථාවක පංති කාමරයේ සිටින අපි නැගිට ගෞරව දැක්වීමට පුරුදු වී සිටියෙමු. පංතියේ උගන්වමින් සිටින ගුරුවරු අන්ද මන්ද වී වටපිට බලද්දී අපි උදාර ලෙස අසුන් වලින් නැගී සිටියෙමු.මේ විකාරය කුමක්දැයි අඳුනා ගැනීමට එතුමාට මෙබඳු අවස්ථා කීපයක් පසු කිරීමට සිදුවිය.අවසානයේ කවුරුන් හෝ ගුරු භවතෙක් එසේ ආචාර දැක්වීම අවශ්ය නොවන බවත් පංතියට පැමිණියහොත් ආචාරකිරීම සෑහෙන බවත් අප දැනුවත් කිරීම නිසා මේ පුරුද්ද මඟ හැරිනි.
මා හතවසරේ දරුවකුව හිඳිද්දී විජය පත්රය හරි අපූරු වැඩක් පටන්ගත්තේය.ඒ රූපයකට කවියක් ගෙතීමේ තරඟයකි.මේ වන විට මාත් මගේ මිතුරිය චතුරිකාත් අපි කවි අංකුර බව සිතා සිටියෙමු. එක එක විකාර ගැන පද ගොතා කොල වල කවි වැනි දෙයක් ලිවීමට උත්සහා කල අප දෙදෙනාට මෙය හොඳ අවස්ථාවක් බව හිතුනි.නමුත් පරහකට තිබුනේ විදුහල්පති වරයා විසින් එම නිර්මාණය දරුවාගේම නිර්මාණයක් බව සහතික කල යුතු වීමයි.නමුත් තරඟයට ඉදිරිපත් විය යුතුමය.
අන්තිමේදී කවියක් වැනි විකාරයක් ලියා විජය පත්තරේ වූ කූපනය පුරවා අලවා පැකිලෙන පාද වලින් යුතුව විදුහල්පති තුමා වෙත ඇදුන අපි දෙදෙනාගෙන් කවරෙකුටවත් එතුමා ඉදිරියට යාමට ධෛරයයක් නැතිව එතුමා පිටු පසින් රැඳී සිටියෙමු .එතැනින් ඉවත්ව තව තැනකට ගොස් තවත් ගුරුවරයෙකු හා කතා කරන තුරුත් ඇසෙන නෑසෙන දුරකින් අපි රැඳී සිටියෙමු.විදුහල්පති යනු මහා ලොක්කෙක් බැවින් ඔහු ඉදිරියට යාම අප වැනි සොක්කන්ට කැප නැතැයි යන හීනමානය අප දෙදෙනාටම විය.
මේ ආකාරයෙන් තුන් හතර වතාවක් වීමෙන් පසු එතුමාම “අප දෙස හැරී ඔය දෙන්න මාව හම්බෙන්ඩද ආවේ“කියා ඇසූ අතර අපි හිසෙන් පිළිතුරු දීමු.මෙබදු අවස්ථාවක අප නම් “මොකද ළමයෝ කතාකලේ නැත්තේ “වැනි යමක් කීම ස්වභාවිකය.
නමුත් කිසිවක් නොකියූ එතුමා අත දිගු කර කවිය ගෙන රස වින්දේ තාගෝර්ගේ කවියක් රස විඳින ආකාරයේ ප්රබෝධයක් පෙන්වමිනි.(මීට වසර පහකට පෙර පරණ කාඩ්බෝඩ් පෙට්ටියක තිබී නැවත දක්නට ලැබුන ඒ පල් හෑලි ගැන විලි ලැජ්ජාවට පත් මම ඒ සියල්ල ගිණි දෙවියාට බිලි කල බව අතුරු කතාවක් ලෙස ලියා තැබිය යුතුය)මෙතන මේ වචනෙ දාල කවිය කියවලා බලන්නකෝ,මේ කියන්නේ මොකක්ද(එලි සමය රැකීමට අප කරන විකාර පද සන්ධි කිරීම් දැක)මෙතනට එන්නේ මූර්තජ “ණ“ ආදී වශයෙන් කියවමින් එය අත්සන් කර දුන් අතර යකා හිතපු තරම් කළු නැතැයි සිතා අප දෙදෙනාට සිතුනි.එදා සිට වසර එක හමාරක් යන තුරුම සතියකට වරක් මේ බහුභූත කියවීමේ වදයට එතුමාට මුහුණ දීමට සිදුවිය
.ඒ එක දවසකවත් එතුමාට හදිස්සියක් තිබුනේ නැත.කවිය මුල සිට අගටම කියවා රස විදිය යුතු බැවින් එතුමා අසල තිබූ පේෂකර්ම හෝ වඩු වැඩ කාමරයට ගොස් නිවි සැනහිල්ලේ වාඩි වී එහි සිටින ගුරු භවතාට කීවේ “ලස්සන කවියක් හම්බුනා..නිවි හැනහිල්ලේ කියවන්න ඕන නිසා මෙතෙනට ආවා යනුවෙනි.අපි අභිමානයෙන් පුපුරා නොගියා විතරය.නමුත් කිසි දිනක කලින් සතියේ කවියට මොකද වුනේ වැනි ප්රශ්න නෑසීමට තරම් එතුමා විචක්ෂණ ශීලී විය.දරුවන් සම්බන්ධයෙන් භාවිත කලයුතු සුදුසුම වචන සුදුසුම වෙලාවට භාවිත කිරීමට එතුමා දැන හුන්නේය.අද මේ ලියැවෙන අකුරු වලට හුස්ම දුන්නේ එතුමාය.මගේ ලියැවිලි වල මුල්ම රසිකයා මෙන්ම විවේචකයාද එතුමාය. මා සතු කුඩා හැකියාව පරිස්සමින් රැක බලාගෙන වර්ධනය කලේ එතුමාය.ඉන් පසුවද පාසල් වත්ත තුල අහම්බයකින් මුණ ගැසුන විට “තව කවි ලීවේ නැද්ද?,ආයෙත් ලිව්වොත් මටත් කියවන්න දෙන්න“ වැනි වදනකින් මා දිරි ගැන් වූයේය.ළමයි එක්දහස් පන්සියයක් අතරින් එතුමා තමාට මා මතක බව අඟවමින් මා සුවිශේෂී දරුවෙකු බව මට හැඟෙන්නට ඉඩ හැරියේය.
අද ළමුන් තුන්සිය පනහක් ඇති පලාත්සභා පාසලක අපේ විදුහල්පතිතුමා අවිවේකය ගැන කරන පැමිණිලි අසා පුරුදු මට එතුමා ගැන පුදුම හිතේ.ළමුන් එක්දහස් පන්සියයක් පමණ වුන් ජාතික පාසලක විදුහල්පති වූ එතුමාට ඊට වඩා කිහිපගුණයකවැඩ තිබුනා වන්නට පුළුවන.නමුත් අප ලියූ කවියට මුහුණ ඔබා සිටින එතුමා දුටුවේනම් ඔබට සිතෙනු ඇත්තේ පසුගිය මුළු ජීවිතකාලයම විවේකීව හිඳ මේ කාර්යයෙන් පසුත් මුළු ජීවිතකාලයේම විවේකයෙන් පසුවන්නකුගේ ඉරියව්වකි.පසු කලක හරි පුදුම ඉස්කෝලේ පොත කියවන විට කොබයාෂි ගුරුතුමා ටොට්ටෝ චංට කියූ “දන්නවද ඔයා හරිම හොඳ ළමයෙක්“ යන වදන් අතර මට එතුමාගේ වදන් ඇසී නෑසී ගියේය.එය මට ලැබිය යුතු ආකාරයට හසුරවා මගේ පෞර්ෂය ගොඩනැංවීමේ බලයක් එතුමාට විය. ප්රාථමික පංති වලදී ආත්ම විශ්වාසය හුණුසල් කුඩු වන්නට කුඩු වී තිබී හැම විටම මුළු ගැන්නුනු ළමයෙක් වූ මගේ ආත්ම විශ්වාසය බිඳෙන් බිඳ ඉහල දැම්මේ එතුමාය.අවසානයේ පාසලේ උදේ රැස්වීමේ කතාවක් පවත්වන්නට හැකි වන තුරුම.
මා හොඳ වැඩ කර නම තැබූ හෝ නරක වැඩ කර නම කෙටූ ළමයෙක් නොවී ඇල්වතුර වැනි ළමයෙකු වීමි.එබැවින් වසර හයක පාසල් දිවියේ මා සම්බන්ධව විදුහල්පති තුමාගේ මැදිහත් වීම අවශ්ය වූයේ අල්ප වශයෙනි.නමුත් නසරාණි වැඩ හිතුවක්කාර වැඩ හා අලුගුත්තේරු වැඩ කරමින් පාසල දෙකක් කෙරූ අපේ පංතිවල කොළු නඩයට නම් අනේක දේවල් කිමට ඇතුවා නිසැකය.
එතුමාගේ ඇඳුම වූයේ පාසලේ වැඩිහිටි ළමුන් අඳින ආකාරයේ සුදුකලිසමහා කමිසයයි.හිරු හොඳින් පෑයූ දහවලක නම් තට්ටයේ දිලිසීමෙන් එතුමා බව ඈත සිට හඳුනා ගත හැක.නමුත් වැඩිහිටි ළමයි මැද කුමණාකාරයෙන් හෝ සැඟවී හිඳ අප නිරීක්ෂණය කිරීමේ හැකියාව එතුමා සතුවිය.එතුමා සතුව තිබූ ඔරලෝසුව පාසලේ වැදගත් ස්ථානයක් හෙබවූයේය.යම් නසරාණි වැඩක් කර මාට්ටු වූවෙකු අල්ලා ගත් පසු එතුමාගේ අත ඔරලෝසුවට ගියේ නම් ඊලඟ ඇත්තේ නැව් ගුටි කෑමක් බව කාටත් දැන ගත හැකිය.ඔරලෝසුව ගලවා වැරදි කරුගේම අතට හෝ ඔහුගේ යහළුවෙක් අතට දෙන එතුමා ප්රහාරය දියත් කරන්නේ බලා ඉන්න උදවිය ඒ ආකාරයේ වැරද්දක් කිරීම ගැන හිතේ කොනක හරි බලාපොරොත්තුවකින් ඉන්නවා නම් එම අභිලාශය සුන්නද්දූලි වන ආකාරයටය.නමුත් පහුවදාට ඒ සියල්ල අමතකය.එදා ඒ බඩ පුරා ගුටි කෑ උදවිය අද එතුමා සිහිපත් කරනුයේ මටත් වඩා ආදරයෙනි.ගෞරවයෙනි.
දැරණියගලට පොදු චුරු චුරු වැස්ස බොහොමයක් දවස් වලට උදේ රැස්වීමට බාධා ගෙනාවේය.පොද වැස්සක් නම් එතුමා කවදාවත් රැස්වීම විසුරවා නොහැරියේ අවුවට වැස්සට ඔරොත්තු දෙන ආකාරයෙන් දරුවන් සකස් විය යුතු බව නොකියා කියමිනි.නමුත් හොඳින් සෙවන ඇති ෆැවිලියන් එකේ තෙමෙන කොනක හිඳ එතුමා අප අමතන්නේ අසා සිටින අප මෙන්ම වැස්සේ තෙමෙමිනි.
පාසලේ ඉබාගාතේ යන උන් අල්ලාගෙන කුණු ඇද්දවීමේ සිරිතක් එතුමාගේ වූයෙන් කුණු ඇදීමට අකමැති අප පාසලේ නිදැල්ලේ යාමෙන් වැලකුනෙමු.එතුමා සතුව එබඳු හරි අපූරු කළමනාකරණ ශිල්ප ක්රම විය.
ප්රේම සම්බන්ධතා වලට එතුමා දැඩිව පෙනී සිටියේය.හිටි හැටියේ නගරයේ බස් නැවතුම් පලෙන් හෝ කඩයක් ඇතුලෙන් එතුමා ප්රාදුර්භූතව පෝලිම් කඩන උන් හා අවිනීතව හැසිරෙන උන් අල්ලා ගැනීමේ අවධානමක් තිබූ බැවින් සිරිසමන් අපි යම් තරමකට හෝ විනය ගරුකව පාසලෙන් පිටදීද හැසිරුනෙමු.
ඔබ වැනි ගුරුවරයෙක් ලැබීම සිරිසමන් අපේ භාග්යයයි.ඔබ වැනි ගුරුවරයෙක් වීම ඔබ තුමාට කරනු හැකි උතුම්ම උපහාරයයි.ස්තූතියි ඔබ තුමාට අප අද ගෙවන මේ ජීවිතය උදෙසා එදා තැබූ මුල් ගල වෙනුවෙන්.
මම මහා ලේඛකයෙන් නොවුනද මා ලියන දේ රස විඳින කිහිපදෙනෙක් අද වෙත්.අද මේ ලියැවෙන්නේ එදා ඔබතුමා කවි කියා හිතා බහු බූත ලියූ කුඩා පාසල් දැරියකයේ අභිමානය පළුදු නොකර දිරි දුන් නිසාය. ඔබ තුමා විසින්ම හුස්ම පිඹින ලද අකුරු එකින් එක ගැට ගසමින් මේ ලියන්නේ ඔබතුමා අපේ විදුහල්පති තුමා වීම ගැන උපන් මහත් අභිමානයෙනි.
ආදි සිරිසමන් සොයුරනි ස්තූතියි ඡායාරූප ලබාදීම වෙනුවෙන්